Ο καρκίνος του μαστού είναι ο πιο συχνός καρκίνος στις γυναίκες σε 157 από τις 185 χώρες το 2022, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Καθώς ο Οκτώβριος έχει καθιερωθεί ως Μήνας Πρόληψης και Ενημέρωσης για τον Καρκίνο του Μαστού, είναι μια αφορμή για να ενημερωθούμε για τις τελευταίες εξελίξεις στην θεραπεία του. Μια από αυτές είναι και οι διαθέσιμες ελάχιστα επεμβατικές επιλογές για την αντιμετώπιση, οι οποίες αναδιαμορφώνουν την εμπειρία των ασθενών σε ότι αφορά τόσο την επέμβαση όσο και την αποκατάσταση από αυτή.
Ο καρκίνος του μαστού αποτελεί ίσως την πιο σημαντική απειλή για την υγεία των γυναικών παγκοσμίως, με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας να τον καταγράφει ως τον πιο συχνό τύπο καρκίνου στις γυναίκες σε όλο τον κόσμο. Μόνο το 2022 διαγνώστηκαν με καρκίνο του μαστού 2,3 εκατομμύρια γυναίκες, γεγονός που υπογραμμίζει την επείγουσα ανάγκη για αποτελεσματική διαχείριση.
Τι είναι ο καρκίνος του μαστού;
Ο καρκίνος του μαστού είναι μια ασθένεια κατά την οποία τα μη φυσιολογικά κύτταρα του μαστού αναπτύσσονται ανεξέλεγκτα και σχηματίζουν όγκους. Εάν δεν ελεγχθούν, οι όγκοι μπορούν να εξαπλωθούν σε όλο το σώμα και να αποβούν μοιραίοι. Τα καρκινικά κύτταρα του μαστού ξεκινούν μέσα στους γαλακτοφόρους πόρους και/ή στα γαλακτοπαραγωγά λόβια του μαστού. Η πρωιμότερη μορφή (in situ) δεν είναι απειλητική για τη ζωή και μπορεί να ανιχνευθεί σε πρώιμα στάδια. Τα καρκινικά κύτταρα μπορούν να εξαπλωθούν σε κοντινό ιστό του μαστού (εισβολή). Αυτό δημιουργεί όγκους που προκαλούν εξογκώματα ή πάχυνση.
Ο καρκίνος του μαστού προσβάλλει κυρίως γυναίκες, μπορεί, ωστόσο, να εμφανιστεί και σε άνδρες. Η πολυπλοκότητα του καρκίνου του μαστού προκύπτει από το γεγονός ότι διαφέρει σε μεγάλο βαθμό από ασθενή σε ασθενή, επηρεάζοντας τον τρόπο αντιμετώπισής του.
Αιτίες και παράγοντες κινδύνου
Ο καρκίνος του μαστού μπορεί να οφείλεται σε διάφορους παράγοντες:
- Γενετικοί παράγοντες και κυρίως μεταλλάξεις σε γονίδια όπως τα BRCA1 και BRCA2
- Ηλικία
- Οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του μαστού
- Το κάπνισμα, η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ και η παχυσαρκία είναι γνωστοί παράγοντες κινδύνου ενώ η πρώιμη έμμηνος ρύση και η καθυστερημένη εμμηνόπαυση μπορεί να αυξήσουν ελαφρώς τον κίνδυνο λόγω της μεγαλύτερης έκθεσης στα οιστρογόνα.
Ποια συμπτώματα εμφανίζει ο καρκίνος του μαστού;
Τα συμπτώματα που εμφανίζει ο καρκίνος του μαστού διαφέρουν από ασθενή σε ασθενή αλλά συνήθως περιλαμβάνουν:
- Ογκίδια στο στήθος, που γίνονται αντιληπτά κατά την αυτοεξέταση.
- Αλλαγή στο σχήμα, το μέγεθος ή την εμφάνιση του μαστού.
- Αλλαγές στο δέρμα πάνω από τον μαστό, όπως λακκούβες.
- Εκκρίσεις από τις θηλές, εκτός του γάλακτος, συνήθως εκκρίσεις αίματος.
- Οποιαδήποτε ερυθρότητα ή διάτρηση του δέρματος πάνω από το στήθος, που μοιάζει με τη φλούδα ενός πορτοκαλιού.
Η διάγνωση είναι ένα πολύ σημαντικό στάδιο αποτελεσματική αντιμετώπιση του καρκίνου του μαστού. Συνήθως περιλαμβάνει μαστογραφία, υπερηχογράφημα, μαγνητική τομογραφία για λεπτομερείς εικόνες του μαστού και βιοψία για την επιβεβαίωση ύπαρξης καρκινικών κυττάρων.
Παραδοσιακές επιλογές για την αντιμετώπιση του καρκίνου του μαστού
Οι παραδοσιακές θεραπευτικές επιλογές περιλαμβάνουν χειρουργική αφαίρεση (πλήρης ή μερική μαστεκτομή ανάλογα με την έκταση της εξάπλωσης), χημειοθεραπεία (για τη στόχευση των καρκινικών κυττάρων σε όλο το σώμα), ακτινοθεραπεία (για την καταστροφή των υπολειπόμενων κυττάρων μετά τη χειρουργική επέμβαση), ορμονοθεραπεία (για τους τύπους καρκίνου που είναι ορμονικοί).
Ελάχιστα επεμβατική προσέγγιση για τη θεραπεία του καρκίνου του μαστού
Η εξέλιξη της επιστήμης σε ότι αφορά την αντιμετώπιση του καρκίνου του μαστού έχει κάνει πλέον διαθέσιμες και ελάχιστα επεμβατικές επιλογές, οι οποίες ελαχιστοποιούν τον τραυματισμό του σώματος και κάνουν την ανάρρωση πιο σύντομη.
- Ραδιοσυχνότητες. Χρησιμοποιεί ενέργεια ραδιοσυχνότητας για την παραγωγή θερμότητας και την καταστροφή των καρκινικών κυττάρων στον ιστό του μαστού. Αυτή η διαδικασία εκτελείται συνήθως με υπερηχογράφημα ή αξονική τομογραφία, για την ακριβή στόχευση του όγκου και την ελαχιστοποίηση της βλάβης στον περιβάλλοντα υγιή ιστό.
- Κρυοαφαίρεση. Χρησιμοποιεί κύκλους κατάψυξης και απόψυξης για τη θεραπεία καλοήθων αλλοιώσεων του μαστού, μικρών καρκίνων του μαστού ή σημείων μεταστατικής νόσου σε ασθενείς που δεν είναι κατάλληλες για χειρουργική επέμβαση. Ο τελικός στόχος αυτής της διαδικασίας είναι να καταστρέψει τα καρκινικά κύτταρα του μαστού με τη χρήση ακραίου ψύχους.
- Διεγχειρητική ακτινοθεραπεία. Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας ο χειρουργός αφαιρεί έναν καρκινικό όγκο. Στη συνέχεια, ένας ακτινοθεραπευτής-ογκολόγος αντιμετωπίζει τον περιβάλλοντα ιστό με ακτινοβολία. Η διαδικασία προσφέρει τα ίδια οφέλη με άλλους τύπους ακτινοθεραπείας σε μία μόνο συνεδρία.
Οι ελάχιστα επεμβατικές διαδικασίες για τη θεραπεία του καρκίνου του μαστού αποτελεί μια σημαντική πρόοδο που στόχο έχει να ανακουφίσει τις ασθενείς από την υπέρμετρη επιβάρυνση της θεραπείας αλλά και να βελτιώσει την ποιότητα της ζωής τους.